«ارباب حلقه‌ها» یا «هری پاتر»؟ مقایسه‌ای صادقانه از نگاه یک طرفدار هر دو دنیا

«هری پاتر» پر از جادوست، اما «ارباب حلقه‌ها» پر از حقیقت. اینجا از اسطوره، تاریخ و انسانیت حرف می‌زنیم، نه فقط طلسم و مدرسه جادو.

«ارباب حلقه‌ها» یا «هری پاتر»؟ مقایسه‌ای صادقانه از نگاه یک طرفدار هر دو دنیا
عسل افشاری
عسل افشاری
نویسنده

به گزارش تی وی پلاس، من هر دو مجموعه‌ی «ارباب حلقه‌ها» و «هری پاتر» را دوست دارم؛ اما اگر بخواهم صادقانه حرف بزنم، برای من «ارباب حلقه‌ها» چیزی فراتر از یک داستان فانتزی است. این نظر شخصی من است؛ پس لطفاً زیادی جدی نگیرید. البته اگر دلایل بیشتری برای این ترجیح دارید، خوشحال می‌شوم بشنوم. (در واقع در کامنت‌های همین مطلب مطالعه کنم). اما چرا فکر می‌کنم ارباب حلقه‌ها «به‌مراتب» بهتر است؟ در ادامه همراه هفت صبح باشید.

معنا و عمق بیشتر

«ارباب حلقه‌ها» به‌وضوح عمق معنایی بیشتری نسبت به «هری پاتر» دارد. شخصیت‌ها در دنیای تالکین بسیار دقیق و انسانی پرداخت شده‌اند. درس بزرگی که از این مجموعه می‌گیریم، پشتکار و ایستادگی در برابر ناملایمات است. فرودو و سم دقیقاً می‌دانستند احتمال زنده‌ماندنشان بسیار کم است؛ اما بااین‌حال، تا آخرین لحظه دست از تلاش برنداشتند و مأموریت غیرممکنشان را به پایان رساندند. این لحظه‌ها واقعی‌اند؛ حتی اگر در دنیای خیالی اتفاق بیفتند.

در مقابل، وقتی «هری پاتر» تماشا می‌کنم، گاهی با خودم می‌گویم: «این دیگه کی تموم می‌شه؟» اما با «ارباب حلقه‌ها» کاملاً درگیر داستان می‌شوم. این فیلم با احساسات بیننده بازی می‌کند؛ نه به معنای منفی، بلکه از جنس همدلی. بارها شده که در پایان سه‌گانه، وقتی فرودو سرزمین میانه را ترک می‌کند و از سم خداحافظی می‌کند، بغض گلوی من را گرفته. «ارباب حلقه‌ها» فوق‌العاده است.

جادوی کمتر، واقع‌گرایی بیشتر

اگر فرودو و سم بخواهند از کوهی بالا بروند، راه می‌روند. نه تله پورت، نه جادوی عجیب. فقط پاهای خسته‌شان و اراده‌شان. در «هری پاتر»، جادو آن‌قدر فراوان و دم‌دستی شده که دیگر تأثیر اولیه‌اش را ندارد. دائم با خودت فکر می‌کنی: «خب چرا این کارو با جادو انجام ندادن؟» یا «الان چرا این طلسم رو استفاده نکردن؟» این یعنی جادو از ابزار روایی تبدیل به مانعی برای باورپذیری شده. اما در «ارباب حلقه‌ها»، جادو کمیاب و به‌جاست. هر وقت استفاده می‌شود، حس عظمت دارد. حس می‌کنی با نیرویی ماورایی روبه‌رو هستی. مثلاً وقتی گندالف از قدرت واقعی‌اش استفاده می‌کند، آن لحظه واقعاً عظیم است، نه صرفاً یک «چوب جادویی دیگر».

پیشینه‌ی اسطوره‌ای و زبانی غنی

تالکین این جهان را با تمام وجودش آفرید. این برایش یک سرگرمی ساده نبود؛ نوعی پروژه‌ی مادام‌العمر بود. داستان برن و لوتین را برای همسرش نوشت. افسانه‌ها را در سنگرهای جنگ جهانی اول شکل داد. زبان‌ها را از کودکی ساخت و پرورش داد. این دنیا ریشه دارد؛ در واژه‌ها، در تاریخ، در افسانه. اما دنیای «هری پاتر»… بیایید صادق باشیم، بیشتر شبیه دنیای خود ماست، فقط با جادوگران. عمق فرهنگی و تاریخی ندارد. انگار جادو بر دنیای واقعی وصله شده. درحالی‌که در سرزمین میانه، همه چیز یکپارچه و باورپذیر است.

الهام یا تقلید؟

بله، «هری پاتر» کاملاً کپی «ارباب حلقه‌ها» نیست. اما شباهت‌ها انکارنشدنی‌اند. شخصیت اصلی پسر جوانی است که وظیفه‌ای بسیار سخت بر دوش دارد. هر دو حلقه یا شیء جادویی بسیار خطرناکی دارند: حلقه‌ی قدرت برای فرودو، و بخشی از روح ولدمورت در هری. هر دو مشاوری پیر و خردمند دارند: گندالف و دامبلدور. الهام از آثار بزرگ چیز بدی نیست، اما تفاوت در میزان نوآوری و عمق است. «ارباب حلقه‌ها» الگویی است که بسیاری تلاش کرده‌اند از آن پیروی کنند؛ معدود کسانی موفق شده‌اند. «هری پاتر» شاید بهترینِ این پیروان باشد، اما هنوز با خالقش فاصله دارد.

منطق درونی و انسجام داستانی

وقتی حلقه نابود می‌شود، حس می‌کنی این پیروزی حاصل زحمت و رنج واقعی است. می‌دانی چه مسیری طی شده تا این نقطه. در مقابل، در «هری پاتر» اغلب از خودت می‌پرسی: «چرا این کارو با جادو نکردن؟» یا «اگه این‌قدر خطرناک بود، چرا فلان کار نکردن؟» در دنیای تالکین، خیر و شر مفهومی عمیق دارد. گاهی حتی شخصیتی مثل گالوم که در لحظه‌هایی خیر و در لحظه‌هایی شر است، به پیچیدگی معنای «انتخاب» اشاره می‌کند. اما در «هری پاتر»، اغلب خطوط خیر و شر ساده و دوگانه‌اند.

اخلاق و انتخاب شخصیت‌ها

در «ارباب حلقه‌ها»، شخصیت‌ها هیچ‌وقت برای رسیدن به هدفشان، دست به شر نمی‌زنند. حتی وقتی وسوسه می‌شوند، مثل فرودو یا بورومیر، داستان آن‌ها را به‌عنوان هشدار روایت می‌کند. اما در «هری پاتر»، گاهی قهرمانان از طلسم‌های غیرقانونی استفاده می‌کنند، فقط چون دشمنشان «بد» است. در دنیای واقعی، نمی‌توانی کار اشتباه بکنی و انتظار داشته باشی که «قهرمان» باقی بمانی. اما در سرزمین میانه، فضیلت و پایبندی به راه درست ستوده می‌شود.

شخصیت منفی اصلی؛ سائرون در برابر ولدمورت

سائرون، با آن قلعه‌ی عظیمش که گویی از دل زمین بیرون‌آمده، با آن چشم سوزان و همیشه ناظر، حس تهدید واقعی دارد. همه چیز درباره‌اش بزرگ، ترسناک و اسطوره‌ای است. درحالی‌که ولدمورت، با آن دماغ نداشته و قلعه‌ی نه‌چندان ترسناکش، گاهی بیش‌تر شبیه کاریکاتور یک شرور است. ولدمورت پیچیدگی شخصیتی دارد، بله. اما تهدید سائرون اسطوره‌ای‌تر و جهان‌شمول‌تر است. سائرون صرفاً یک جادوگر شرور نیست؛ نماد فساد است. نماد وسوسه و همین او را به دشمنی فراموش‌نشدنی تبدیل می‌کند.


شناسه خبر: 8106
۱۷ خرداد ۱۴۰۴
اشتراک گذاری:

7 دیدگاه

علی نیک
یکشنبه ۲۷ اسفند ۷۸۲ ساعت 11:51

واقعاً همین دلایل من جفتشون بیش از بیست بار در طول ۱۵ سال دیدم ولی ارباب حلقه ها یه لول دیگست همون‌طور که نویسنده اشاره کرده جایی که فیلم مقایسه کنید باید کتاب ها رو مقایسه کنید ارباب حلقه ها یک بخش از دنیا بسیار بزرگی که تمامی زبان ها از لحاظ دستوری و آوا شناسی کاملا صحیح هست من حتی به نظرم تالکین بزرگ از ادیان الهام گرفته بعد از خواندن کتاب سیلماریلیون بیشتر برام جا افتاد

پاسخ
Komeil
یکشنبه ۲۷ اسفند ۷۸۲ ساعت 17:11

خیلی یکطرفه مقایسه کردی.
هردوشون آثار فاخری هستن ولی بنظرم ارباب حلقه ها کلیشه ای تره .

پاسخ
شهرزاد آرین پور
یکشنبه ۲۷ اسفند ۷۸۲ ساعت 17:54

من ۷۱ بار فیلم ارباب حلقه ها رو تماشا کردم.دقیقا ارباب حلقه ها چیزی فراتر از یک داستان تخیلی یا فیلم فانتزی است. موضوعی فوق العاده عمیق دارد و اون اینه که طمع انسان نسبت به قدرت و ثروت تمام نشدنی است و این حرص از یک فرشته یک هیولا می‌سازه .

پاسخ
سهیل آبیل غلامی
یکشنبه ۲۷ اسفند ۷۸۲ ساعت 21:20

مقایسه ی بسیار درستی بود
برای دوستانی که مخالف هستن باید بگم لطف کنید اول برید کتاب های جفتشون هم تالکین و هم جی.کی.رولینگ رو بخونید بعد ببینید که دنیای تالکین اصلا قابل قیاس با هیچ دنیای دیگری نیست
نزدیک ترین کار رو به تالکین جورج مارتین انجام داده ولی اون هم حتی نتونسته دنیایی انقدر کم نقص و منسجم مثل تالکین ارائه کنه

پاسخ
Nafass
دوشنبه ۲۸ اسفند ۷۸۲ ساعت 14:31

بسیار بسیار بسیار انتخاب سختی هست .. ولی
به نظرم اشتباه محضه که این دو سریال بی انتها زیبا رو باهم مقایسه کرد، هر دو سریال ویژگی هایی داره که اون رو به یه سریال خفن و جذاب تبدیل میکنه، بنابراین من هر دو سریال رو با تمام وجودم دوست دارم ،این دو سریال هر دو عااالیی هستن فقط موضوع آنها این دو رو از هم متمایز می‌کنه.
شما خودتون رو تصور کنید که وقتی برای اولین بار سریال هری پاتر و سریال ارباب حلقه ها رو میبینید چقدر ذوق و اشتیاق برای دیدن قسمت بعدی اون رو دارید، من خودم به شخصه در دیدن هر دو سریال ذوق و شوقی داشتم که بی‌نهایت من رو به سمت این دو میکشید ، پس من بین دو سریال برتری ای نمی‌بینم چون هر دو سریال بی نظیر و خلاقانه طراحی شده اند و من واقعا از همه کسانی که برای این دو سریال زحمت کشیده ان بسیار سپاسگزارم ❤️.

پاسخ
Mahbod
دوشنبه ۲۸ اسفند ۷۸۲ ساعت 19:03

بله من هر دو فیلم رو دوست دارم اما یکم زیادی یک طرفه صحبت کردی هری پاتر هم یکی از برترین فیلم های تاریخ هست

پاسخ
ادعای جنجالی مبینا نعمت زاده: آقای پیرهادی با دست درازی به من مرا کتک زد جدید

ادعای جنجالی مبینا نعمت زاده: آقای پیرهادی با دست درازی به من مرا کتک زد

واکنش مرادی به حضور داوران بازنشسته در باشگاه‌ها جدید

واکنش مرادی به حضور داوران بازنشسته در باشگاه‌ها

داوری فوتبال چه تغییراتی نسبت به گذشته کرده است؟ جدید

داوری فوتبال چه تغییراتی نسبت به گذشته کرده است؟

رامین رضاییان: من چه کاره ام که دوست داشته باشم حسینی بماند یا برود جدید

رامین رضاییان: من چه کاره ام که دوست داشته باشم حسینی بماند یا برود

مبینا نعمت زاده