لاله اسکندری چگونه زن ایرانی را در «بامداد خمار» بازآفرینی کرد؟ صلابت نرم و مقاومت خاموشی که همه را مبهوت کرد

با وجود نقدهای متفاوت به سریال «بامداد خمار»، بازی لاله اسکندری تصویری نو و تاثیرگذار از زن ایرانی را به نمایش گذاشته که از صلابت نرم تا مقاومت خاموش را به طرزی بی‌نظیر به تصویر کشیده است.

آرتین توکلی

نویسنده

اختصاصی پلاس و به نقل از سلام سینما – محمد تقی‌زاده: با وجود برخی نقدها به شکل روایت دو سریال اخیر نرگس آبیار یعنی «سووشون» و «بامداد خمار»، بازی‌ها همچنان از امتیازات مهم کارنامه او محسوب می‌شوند. در «سووشون»، مریم سعادت با بازی متفاوت و پرجزئیات خود توانست تصویری تازه از زن ایرانی در بستر تاریخی خلق کند؛ شخصیتی که نه صرفاً در خدمت روایت، بلکه به‌عنوان حامل تجربه زیسته و حافظه جمعی عمل می‌کرد. در «بامداد خمار» نیز، با وجود انتقادهایی به ریتم و دیالوگ‌ها، بازیگران توانستند کیفیتی فراتر از متن به اثر ببخشند. بهنوش بختیاری و مرجانه گلچین هر یک با حضورشان توانستند لحظات دراماتیک و باورپذیر بیافرینند، اما نقطه اوج بازیگری در این سریال بی‌تردید به لاله اسکندری تعلق دارد.

عکس| سفره یلدا لاکچری بهنوش بختیاری؛ خانم بازیگر با استایل جدیدش ترکوند

اسکندری در نقش نازنین حضوری دارد که از سطح یک مادر سنتی فراتر می‌رود و به چهره‌ای چندلایه بدل می‌شود. او توانسته با ترکیب صلابت و لطافت، شخصیت را به گونه‌ای بسازد که هم نماینده زنان نسل‌های پیشین باشد و هم نشانه‌ای از مقاومت خاموش در برابر قواعد مردسالارانه. نگاه‌های طولانی، مکث‌های حساب‌شده در دیالوگ‌ها و حرکات ظریف بدن، همه نشان‌دهنده درونی‌سازی نقش توسط اوست. چهره شرقی و تناسب فیزیکی اسکندری با شخصیت نازنین نیز به باورپذیری نقش کمک کرده و مخاطب را با تجربه‌ای نزدیک به واقعیت مواجه ساخته است.

تفاوت بازی اسکندری با دیگر هم‌بازی‌هایش در توانایی ایجاد تعلیق درونی است. مخاطب در هر صحنه حس می‌کند پشت سکوت یا نگاه او چیزی پنهان است؛ چیزی که روایت نمی‌گوید اما بازیگر با حضورش آشکار می‌سازد. این ویژگی باعث شده نازنین نه‌تنها در خدمت داستان، بلکه به‌عنوان نمادی اجتماعی عمل کند؛ نمادی از زنانی که در سکوت، قواعد را تغییر می‌دهند و مسیر تازه‌ای برای نسل‌های بعدی می‌گشایند. در مقایسه با بختیاری که بیشتر در سطح باقی می‌ماند و گلچین که لحظات پرتنش را به‌خوبی اجرا می‌کند، اسکندری توانسته لایه‌های روان‌شناختی و اجتماعی شخصیت را برجسته کند و به عمق ببرد.

هرچند کندی روایت و ضعف در دیالوگ‌نویسی گاه از قدرت بازی‌ها می‌کاهد، اما اسکندری با ایجاد ریتم شخصی در بازی خود توانسته این ضعف‌ها را تا حدزیادی جبران کند. او با حضورش اجازه نمی‌دهد مخاطب از جریان داستان جدا شود و حتی در لحظات کم‌رمق سریال، نگاه‌ها و واکنش‌هایش بار دراماتیک را حفظ می‌کند. این توانایی نشان می‌دهد که بازی او نه‌تنها نقطه قوت «بامداد خمار»، بلکه نمونه‌ای از مهارت آبیار در هدایت بازیگران است.

جایگاه این نقش در کارنامه اسکندری نیز اهمیت ویژه‌ای دارد. او در طول سال‌های فعالیتش نقش‌های متنوعی ایفا کرده، اما نازنین در «بامداد خمار» یکی از کامل‌ترین و چندلایه‌ترین شخصیت‌هایی است که توانسته خلق کند. اگر بهترین نباشد، بی‌تردید از برترین نقش‌های اوست؛ نقشی که هم توانایی‌های تکنیکی او را به نمایش گذاشته و هم عمق نگاه اجتماعی و روان‌شناختی‌اش را آشکار کرده است. این نقش می‌تواند به‌عنوان نقطه عطفی در مسیر حرفه‌ای اسکندری ثبت شود؛ جایی که او توانست میان سنت و مدرنیته، میان سکوت و اعتراض، و میان مادر بودن و زن بودن، تعادلی هنرمندانه برقرار کند.

بازخورد مخاطبان نسبت به نقش نازنین با بازی لاله اسکندری در بامداد خمار نشان می‌دهد که حتی در فضای انتقادی و گاه بی‌رحم توئیتر، این نقش توانسته همراهی و تحسین گسترده‌ای به دست آورد. بسیاری از کاربران با وجود اعتراض به کندی روایت و ضعف دیالوگ‌ها، بازی اسکندری را نقطه قوت سریال دانسته و او را «اصل جنس نازنین» معرفی کرده‌اند. آن‌ها به تناسب چهره و گریم او با شخصیت رمان، جزئیات رفتاری و ظرافت درونی‌سازی نقش اشاره کرده‌اند و معتقدند اسکندری توانسته تضاد میان ظاهر مطیع و میل به تغییر قواعد مردسالارانه را به‌خوبی نمایش دهد. همین همراهی در فضایی که معمولاً نقدها تند و بی‌رحمانه‌اند، اهمیت بیشتری دارد و جایگاه این نقش را در کارنامه اسکندری برجسته‌تر می‌سازد؛ نقشی که اگر بهترین نباشد، بی‌تردید از برترین‌های اوست و توانسته در میان مخاطبان به نمادی اجتماعی و روانی بدل شود.

در نهایت، اگرچه روایت و ساختار سریال‌های اخیر آبیار مورد نقد قرار گرفته، اما بازی‌ها همچنان به‌عنوان امتیاز مهم کارنامه او باقی مانده‌اند. بازی لاله اسکندری در کنار مریم سعادت در «سووشون»، نشان می‌دهد که آبیار در انتخاب و هدایت بازیگران، همچنان یکی از کارگردانان شاخص سینمای ایران است. اسکندری با خلق شخصیت نازنین، نه‌تنها به سریال جان بخشیده، بلکه تصویری تازه از زن ایرانی در قاب تلویزیون ارائه کرده است؛ تصویری که هم ریشه در سنت دارد و هم نشانه‌ای از تغییر و مقاومت خاموش در برابر ساختارهای تثبیت‌شده.

منبع: سلام سینما